Data Waarde Creatie (recensie)
‘Zo verdien je geld in het digitale tijdperk’ van Ken van Ierlant en Fiona van Maanen
Soms valt je oog op regel in een interview die nieuwsgierig maakt naar het hele verhaal. Zo las ik in een artikel op de website van Managementboek.nl met de schrijver Ken van Ierlant: ‘Wat organisaties moeten doen, is data centraal stellen. Ze moeten data-centrisch gaan denken. Er moet maar één Legoblokje in de IT-bak liggen: een blokje met data.’
Europa blijft achter
Interessante boodschap, maar wat hebben de schrijvers verder te melden? Ik heb het boekje direct besteld. Managementboek.nl had de publicatie bovendien bovenaan in hun top 100. Mijn verwachtingen waren hoog gespannen en ik ben gaan lezen.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het begin niet meteen bracht wat ik op hoopte. De auteurs beginnen met een pessimistisch verhaal over hoe Europa achterblijft op Silicon Valley, Israël en Azië. Dat er te weinig ruimte is en wordt geboden voor innovatie in Europa. Dat de overheid teveel bemoeienis heeft en we daarom de boot gaan missen. De bekende ‘open deur’ dat de succesvolste bedrijven de bedrijven zijn die waarde halen uit hun data. Uber en Airbnb bezitten feitelijk niks, ze hebben alleen een platform gecreëerd (data) waarop andere partijen aanhaken. Ze maken winst met data.
Dit in tegenstelling tot veel Europese bedrijven waar data versnipperd is over meerdere databases, dat er applicatie op applicatie wordt gebouwd met in al deze applicaties opslag van data (applicatie-centrisch). Met als gevolg dat kosten voor het beheren, koppelen van data en het schonen daarvan veel, teveel geld kost. Er is vaak sprake van legacy systemen, veel outsourcing en lange vaste contracten. IT als kostenpost.

Uber bezit feitelijk niets, maar heeft waarde gecreëerd met data.
Terecht pleidooi
Er volgt mijns inziens terecht een pleidooi voor data-centrisch werken. Om de organisatie zo in te richten dat de primaire bedrijfsprocessen worden uitgevoerd vanuit de data. Onderstaande voorbeelden van applicatie versus data-centrisch geven dat mooi aan.
Het aanbod van cloud-diensten om data centraal op te slaan, biedt enorme kansen. Het is efficiënter en goedkoper, als bedrijf profiteer je van de technologische kennis, security- en innovatiekracht van deze aanbieders. Data-centrische architectuur betekent een einde aan fragmentatie, is geschoond en centraal in een eenduidig datamodel. En de weg naar toepassingen als AI en machine learning zijn daarmee een stuk korter geworden. Geen opslag meer van overbodige of dubbel informatie.
Data als activa op de balans
Wat ik ook een interessante benadering vind, is IT en data niet te zien als een kostenpost maar juist als het ‘goud van de organisatie’ (data als activa op de balans). Start met die onderdelen (datacomponenten) waar een businessmodel op te maken is. En daarmee is meteen de stap gemaakt dat deze transitie niet vanuit IT moeten worden genomen maar juist in de top van de organisatie.
Het boek gaat vervolgens ook in op belangrijke zaken als de digitale strategie, het business model, governance, risk en compliance, sociale innovatie.
Bij sommige van onze klanten zien we een dergelijke beweging al voorzichtig gebeuren.:
- Bij HDN (Hypotheken Data Netwerk) die vanuit haar centrale positie partijen ondersteunt met informatie over de processen en daarbij ook vergelijkingsmateriaal biedt. Of waar informatie niet opnieuw wordt gecreëerd maar opgehaald wordt uit bronnen.
- Bij ANVA die gekozen heeft voor zo’n schaalbaar cloudopslagdienst waar betaald wordt op basis van pay-per-use en waarbij meegelift wordt op alle technologische vernieuwing die de aanbieder biedt (low-code). En waar nu een eco-systeem ontstaat waar partners en klanten van een centrale omgeving kunnen profiteren en hun applicaties daarop kunnen laten aansluiten.
- Maar ook onze BI-leverancier Qlik die recent heeft aangekondigd dat ze een nieuwe integratie hebben met UiPath waarmee workflows op basis van centrale data kunnen worden ingeregeld. Of zoals het mooi wordt verwoord: ‘intelligent automation, fueled by data-driven insights, to provide the best products and services to their customers.’